van kerk
In de
centraalbouw
is dit het centrum, de plaats waar
schip
en
koor
elkaar ontmoeten, geaccentueerd door het kruisende
transept.
De
kruiskerk
heeft een andere richting, de lijn van west naar oost is hier de
belangrijkste. Toch is de kruising ook dan een speciale plaats. Architectonisch,
want hier opent de ruimte zich naar vier of zelfs vijf kanten. Want om de
donkerste plek van het gebouw te verlichten, staat er boven de viering niet
zelden een
vieringtoren.
Dat geeft een bijzonder gevoel, dat licht uit de hoogte.
Op deze plek ook worden de standen gescheiden. De geestelijken in hun
priesterkoor,
de leken in het schip. Gescheiden door een
oksaal,
dat vóór of
achter de viering werd opgericht.
In de
gotiek
worden vieringtorens zeldzamer,
maar ze zijn dan ook door de hoge
lichtbeukvensters
minder hard nodig.
De speciale plek van de viering in de architectuur van het kerkgebouw leidt
ertoe dat in de
barok
hier een grote
koepel
het geheel gaat domineren.
Tekst: Jean Penders, 06-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders